Obligatoryjna dematerializacja akcji imiennych i na okaziciela oraz wprowadzenie rejestru akcjonariuszy. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1798) skutkuje prawdziwą rewolucją dla spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych.

Akcje spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych podlegać będą tzw. dematerializacji. Od tej pory formą akcji będzie zapis w systemie teleinformatycznym, a nie dokument będący papierem wartościowym. Rejestr akcjonariuszy stanie się głównym źródłem informacji na temat praw uczestnictwa w spółce. Jednakże dokumenty akcji do 1 stycznia 2026 r. wciąż posiadać będą moc dowodową, aczkolwiek wyłącznie celem wykazania, iż akcjonariuszowi przysługują prawa udziałowe względem spółki.

Nowelizacja wprowadza również obowiązek posiadania strony internetowej przez każdą spółkę akcyjną i komandytowo-akcyjną, zawierającą podstawowe dane spółki. Od 1 stycznia 2020 r. adres spółki powinien zostać ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym. Oprócz tego pojawia się również obowiązek zamieszczania na stronie internetowej spółki w miejscu przeznaczonym do kontaktu z akcjonariuszami, wymaganych przez prawo lub statut ogłoszeń pochodzących od spółki.

Proces dematerializacji będzie następował stopniowo. Tzw. Tarcza Antykryzysowa 3.0 przesunęła szereg najważniejszych terminów dotyczących tzw. czynności dematerializacyjnych. Poniżej najważniejsze z nich:

1. Przesunięcie z 30 czerwca na 30 września 2020 r. ostatecznego terminu na zawarcie umowy z podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy albo umowy o rejestrację akcji w depozycie papierów wartościowych oraz terminu dokonania pierwszego wezwania akcjonariuszy do złożenia akcji w formie papierowej. Do tego dnia spółki muszą wybrać podmiot, który będzie prowadził rejestr oraz dokonać pierwszego wezwania akcjonariuszy do złożenia dokumentów w spółce.
2. Przesunięcie z 1 stycznia 2021 r. na 1 marca 2021 r. daty pełnej cyfryzacji akcji. Od tego momentu przez okres pięciu lat dokument akcji zachowuje moc dowodową wyłącznie w zakresie wykazywania przez akcjonariusza wobec spółki, że przysługują mu prawa udziałowe (do dnia 1 stycznia 2026 r.).

Nowe terminy uznać należy za słuszne z uwagi na stan panującej epidemii. Pozwolą one również lepiej przygotować się spółkom na ten skomplikowany i czasochłonny proces. Mimo przesunięcia powyższych terminów w czasie nie warto dalej odkładać działań związanych z dematerializacją, tym bardziej, iż ich niedotrzymanie może narazić osoby uprawnione do reprezentacji spółki na grzywnę w wysokości do 20 000 zł.  Spółki, które jeszcze nie podjęły stosownych działań w tym kierunku powinny zadbać o to już teraz, aby zdążyć przed 30 września 2020 r. Ponadto, pomoc profesjonalistów w tym zakresie z pewnością jest niezbędna.