Rewolucyjna zmiana przepisów prawa upadłościowego w 2020 r. ułatwiła wielu zadłużonym osobom skorzystanie z procedury oddłużenia i uwolnienia się od długów. W 2020 roku upadłość konsumencką ogłosiło ponad 13 tys. osób. W 2021 r. było to już ponad 18 tys.

Przypomnijmy, że od 2020 r. każda osoba niewypłacalna może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Sąd gospodarczy, rozpoznający taki wniosek nie uzależnia już ogłoszenia upadłości od stwierdzenia braku winy lub rażącego niedbalstwa konsumenta w doprowadzeniu do niewypłacalności.

Skutki ogłoszenia upadłości konsumenckiej

Najważniejszym dla upadłego konsumenta skutkiem ogłoszenia upadłości jest zahamowanie dalszego wzrostu zadłużenia w wyniku naliczania odsetek. Odsetki de facto przestają być naliczane, ponieważ po ogłoszeniu upadłości nie podlegają zaspokojeniu z funduszy masy upadłości. Jest to szczególnie istotna informacja dla dłużników posiadających bardzo wysokie zobowiązania, często związane z prowadzeniem działalności gospodarczej lub pełnieniem funkcji w zarządzie spółek. W takich sytuacjach każdy dzień oznacza odczuwalny wzrost zadłużenia.

Istotnym skutkiem ogłoszenia upadłości zwłaszcza dla dłużników, posiadających komornika na koncie jest trwałe umorzenie postępowań egzekucyjnych. Sprawy komornicze, zwłaszcza gdy kilku komorników prowadzi w stosunku do dłużnika egzekucję, wiążą się z wysokimi kosztami. Nie należą do rzadkości sytuacje, w których każda miesięczna wpłata dłużnika jest zjadana przez koszty komornicze oraz odsetki. W rezultacie, zwłaszcza przy znacznych zobowiązaniach, dłużnik nie ma najmniejszych szans na całkowitą spłatę zadłużenia. Dodajmy do tego, że wierzyciele tylko w nielicznych przypadkach godzą się na umorzenie np. odsetek w całości lub w części.

Po ogłoszeniu upadłości zawieszeniu ulegają także postępowania sądowe prowadzone przeciwko dłużnikom, w szczególności te o zapłatę wymaganych zobowiązań. Wierzyciele i firmy windykacyjne przestają również „atakować” upadłych o spłatę należności. Mają świadomość, że po ogłoszeniu upadłości mogą jedynie zgłosić syndykowi swoją wierzytelność.

 Skutki umorzenia zobowiązań bez planu spłaty

Celem postępowania upadłościowego jest oddłużenie upadłego. Aktualnie obowiązujące przepisy oprócz planu spłaty i warunkowego umorzenia zobowiązań nadal przewidują umorzenie zobowiązań bez ustalenia planu spłaty. Jest to sposób na najszybsze zakończenie postępowania. Aby jednak wszystkie długi upadłego zostały umorzone, konieczne jest wykazania, że osobista sytuacja upadłego uniemożliwia mu dokonywania jakichkolwiek spłat, ma ona charakter trwały i jest niezależna od woli upadłego. Najczęstszym powodem będzie całkowita niezdolność do pracy wywołana chorobą lub kalectwem.

Skutki zakończenia postępowania

Postępowanie upadłościowe w fazie oddłużenia może zakończyć się na kilka sposobów:

– umorzeniem zobowiązań w całości,

– warunkowym umorzeniem zobowiązań,

– ustaleniem planu spłaty wierzycieli na okres do 3 lub 7 lat i umorzeniem pozostałych zobowiązań;

Po wydaniu przez sąd właściwego postanowienia, upadły odzyskuje pełną swobodę w zakresie dokonywania wszelkich czynności prawnych i zarządu swoim majątkiem. Od tego momentu nie podlega już nadzorowi syndyka i może samodzielnie decydować o swoim wynagrodzeniu. Upadły musi jednak liczyć się z tym, że w okresie 10 lat od prawomocnego zakończenia postępowania będzie figurował w Krajowym Rejestrze Zadłużonych, który jest dostępny dla banków i instytucji finansowych.