Czy nowy testament zawsze musi odwoływać wszystkie postanowienia poprzedniego testamentu?

Czy można przywrócić skuteczność poprzedniego testamentu?

Jak skutecznie odwołać testament

Co do zasady, każdy nowy testament odwołuje poprzedni, przy czym nie ma znaczenia forma testamentów – nie jest tak, że testament notarialny jest „ważniejszy” niż ten spisany własnoręcznie przez spadkodawcę. Może być jednak tak, że tylko niektóre z postanowień nowszego testamentu nie dają się pogodzić z poprzednim testamentem. Wówczas te postanowienia starego testamentu, do których nowy się nie odnosi, pozostają w mocy. W świetle zasad swobody testowania nie budzi wątpliwości, że to od spadkodawcy zależy, w jakim zakresie będzie chciał odwołać dokonane przez siebie rozrządzenia (może odwołać cały testament albo tylko niektóre z zawartych w nim postanowień). Z art. 943 kodeksu cywilnego wprost wynika, że spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno cały testament, jak i jego poszczególne postanowienia.

Warto też pamiętać, że odwołanie testamentu „odwołującego” poprzedni testament, wcale nie sprawia, że ten pierwszy testament znów stanie się ważny. Polskie prawo spadkowe nie przewiduje możliwości przywrócenia skuteczności testamentowi odwołanemu. Dlatego, jeśli kolejnym już testamentem (np. trzecim) chcesz przywrócić postanowienia pierwszego, to poza wskazaniem, że odwołujesz poprzedni testament (w całości albo w części) musisz po prostu powtórzyć postanowienia tego testamentu, który chcesz przywrócić.

Testator (spadkodawca) może rozporządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci zgodnie ze swoją wolą, natomiast ani spadkobiercy, ani sądy nie mogą przypisać testamentowi treści, która z niego nie wynika.  Dlatego, jeśli chcesz odwołać testament w całości, musisz to wyraźnie napisać w nowym testamencie. W przeciwnym wypadku może się okazać, że odwołasz jedynie niektóre z postanowień poprzedniego testamentu, a inne pozostaną ważne. Nie wystarczy więc samo sporządzenie kolejnego testamentu, by odwołać w całości poprzedni.